Oude obstakels voor Het Nieuwe Werken

Moeten werkgevers zich bekommeren om de beeldschermopstelling van hun thuiswerkers? Ja, zeggen onderzoekers van het Hugo Sinzheimer Instituut in een rapport dat deze maand verschijnt. Ook bij Het Nieuwe Werken zijn de meeste arboregels namelijk onverkort van kracht. Aan de andere kant … het is de vraag of eventuele overtredingen ook aan het licht zullen komen.
In hoeverre zijn bedrijven verantwoordelijk voor de arbeidsomstandigheden van een thuiswerker? Nu, volgens Jan Popma van het Hugo Sinzheimer Instituut, hoeven werkgevers er niet voor te zorgen dat thuiswerkers veilig de trap op en af lopen. ‘Dat is een zaak van de werknemer zelf. De algemene arboregels over de inrichting van de arbeidsplaats gelden in de thuiswerksituatie niet.’

Maar als we het hebben over de beeldschermwerkplek, ligt dat anders. ‘Dan geldt de zorgplicht van de werkgever wél’, waarschuwt Popma. ‘Thuiswerkers genieten dan dezelfde bescherming als hun collega’s op kantoor.’

Let wel: het gaat hier niet alleen om het bureau, de stoel en het juiste beeldscherm. Net zo belangrijk is of dat het beeldscherm goed staat afgesteld en de medewerker geen last heeft van lichtreflectie. ‘De verlichting in een huis hangt niet altijd op handige plaatsen’, zegt Popma.

‘En dus zijn reflecties soms niet te vermijden, ook niet na interventie van de arbodienst. In dat geval moet de werkgever de thuiswerkplannen afblazen, omdat niet voldaan wordt aan de arbonormen.’

Regels Arbobesluit zijn van toepassing
Dit is niet Popma’s persoonlijke mening maar de conclusie van het Hugo Sinzheimer Instituut. Dat heeft zich op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken ingegraven in de wetgeving op het gebied van medezeggenschap, arbeidsomstandigheden en arbeidstijden.

De centrale vraag: gelden die wetten ook voor Het Nieuwe Werken? Het rapport verschijnt pas eind deze maand, maar de conclusie is dus al duidelijk: ja. ‘De regels van het Arbobesluit zijn in veel opzichten ook op Het Nieuwe Werken van toepassing’, zegt Popma. ‘Ook al proberen werkgevers hier soms onderuit te komen.’

Daarmee lijkt een oerangst van die werkgevers bewaarheid. Want wie de werknemers thuis laat werken, moet veel geld investeren in de werkplek. Anders wachten boetes van de Arbeidsinspectie, of misschien zelfs claims van de werknemer zelf.

Niet van belang wie initiatief heeft genomen
Popma ziet weinig mogelijkheden om de boodschap te verzachten. ‘Als de medewerker incidenteel thuis werkt – en dan minder dan 2 uur aangesloten – is er geen probleem. Maar veel thuiswerkers zitten daarboven. Die hebben iedere week een thuiswerkdag, en dat lijkt me structureel. Dus is het Arbobesluit van toepassing.’

En er is meer slecht nieuws voor werkgevers. Want het is niet belangrijk wie het initiatief tot thuiswerken heeft genomen. ‘Dat is een regelmatig terugkerend misverstand’, zegt Popma.

‘Als dat initiatief komt van de medewerker, moet die zelf maar gaan investeren. Echter: dat is niet waar. De medewerker mag nooit opdraaien voor de kosten voor een gezonde thuiswerkplek. En als hij weigert mee te werken aan een onderzoek van de arbodienst, of als hij de arbeidsplaats weigert aan te passen, moet de werkgever hem op kantoor houden.’

Weinig kans op controle Arbeidsinspectie
Maar wat gebeurt er als de werkgever deze regel overtreedt? Een goede vraag, zegt Popma.

‘De Arbeidsinspectie richt zich natuurlijk op hoogrisicobedrijven. Dus de kans dat die bij een thuiswerkende beeldschermwerker komt binnenvallen, is denk ik nihil. Natuurlijk, als zo iemand uiteindelijk RSI krijgt, kan hij een claim indienen, maar hoe vaak gebeurt dat? Het aantal gevallen dat de werkgever schadevergoeding moest betalen aan een thuiswerker, is op de vingers van één hand te tellen. Sterker nog: het is te tellen op één vinger. De enige zaak die ik ken, is die van PGGM, uit 2006. En daar hadden zowel werkgever als werknemer flinke steken laten vallen.’

(Bron: Arbo Online http://www.arboonline.nl/ )